Caparis in Beweging: van bedrijfsfitness tot compleet beweegprogramma

Auteur(s), Organisatie(s): Peter-Jan Mol, Kenniscentrum Sport

Sociaal ontwikkelbedrijf Caparis hebben een samenwerking met Sportstad Heerenveen, een sportbedrijf op het snijvlak van sport, zorg en onderwijs. Kenniscentrum Sport sprak met Kim Hakkenes, beweeg- en leefstijladviseur bij Caparis. Zij is inmiddels zes jaar actief bij Caparis in Beweging, dat drie locaties heeft (Heerenveen, Leeuwarden en Drachten).

Van bedrijfsfitness naar een compleet beweegprogramma

“Preventiecentrum Sportstad Heerenveen biedt naast haar particuliere fitnessprogramma ook bedrijfsfitness op maat aan”, legt Kim uit. “Eén van de bedrijven die hier belangstelling voor kreeg, is Caparis. Deze organisatie wilde het sport- en beweegaanbod graag op de eigen locatie aanbieden. Al gauw kwamen er naast het idee om fitness op locatie aan te bieden ook een sportdag, een health check en zelfs een eigen sporthal bij. Tijdens die eerste jaren is het programma uitgebouwd met een compleet verzuimprogramma, een programma voor mensen met chronische aandoeningen en een programma dat arbo-voorlichting biedt aan alle 2500 werknemers van Caparis.”

Een sleutelfactor volgens Kim is dat activiteiten vooral tijdens werktijd plaatsvinden. “Wij proberen werknemers mee te geven om te leren denken in mogelijkheden. Een gedeelte van de werknemers associeert vrije tijd echt als vrij zijn. In dat geval zijn ze moeilijker in beweging te krijgen.”

Vaste onderdelen

Er zijn vaste onderdelen die elk jaar terugkomen. Er is nauw contact met bedrijfsvoering, die goed kijkt waar de behoeften van werknemers liggen. Mede op basis hiervan is er aandacht voor bewegen op de werkplek (werkhouding). De leefstijladviseurs van Sportstad Heerenveen komen bijna wekelijks op de afdelingen. Dat is heel bijzonder, in vergelijking met andere projecten. Dit is haalbaar doordat Sportstad veel met studenten werkt. Eens in de twee maanden vinden extra activiteiten plaats. En elke deelnemer is gekoppeld aan een persoonlijk begeleider. Er zijn diverse sportmodules, zoals een module gericht op verzuim. Daar worden mensen op geselecteerd. Voor andere programma’s kunnen deelnemers zichzelf weer aanmelden.

Ook is er een module gericht op de sociaal-emotionele ontwikkeling. Hierbij wordt sport als middel ingezet om door te groeien in het werk of om de stap naar werk bij een gewone werkgever te kunnen maken. Zo is er dus wekelijks een ruim aanbod aan activiteiten. Of het nou sport is of voorlichting; er is altijd beweging!

Belangrijke rol dagelijkse werkleiding

Een mooi voorbeeld van een succesvol project is het programma dat werd ontwikkeld voor werknemers die gedetacheerd zijn in het pakketcentrum van PostNL. Het programma – Fit voor deta – had als doel om de fysieke belastbaarheid te vergroten door bijvoorbeeld te trainen op staand werken en tillen. Veel werknemers die vooraf dachten dat ze het niet konden, bleken hier toch wel toe in staat te zijn.

Projectleider Kim Hakkenes houdt zich veel bezig met de vraag hoe je werknemers meekrijgt. Zij constateert dat de rol van werkleiding heel belangrijk is. “Voor een deel bestaat deze uit doorgegroeide SW- werknemers. Het is belangrijk dat deze professionals achter het programma staan. Zij weten namelijk exact wat er op de werkvloer speelt en kunnen de grootste invloed uitoefenen op de werknemers. Ook het draagvlak onder de directie is belangrijk. Een andere belangrijke factor is de samenwerking met de professionals op het gebied van arbo en HR. Een goede afstemming met hen is essentieel om de programmadoelen te halen.”

Resultaten bemoedigend

Dankzij onderzoek bij een specifiek deel van de doelgroep, namelijk 36 werknemers, is aangetoond dat bij deze groep het verzuim is gedaald. Kim: “Je kunt nooit aantonen dat het dalende verzuim 100 procent te danken is aan sporten, maar het draagt er zeker aan bij. Er zijn ook positieve veranderingen geconstateerd op diverse fysieke uitkomsten, zoals spierkracht, bloeddruk en cholesterol. Kwalitatief onderzoek laat zien dat werknemers aangeven zich fitter te voelen; ze zeggen beter in hun vel te zitten en kunnen daardoor hun werk beter doen.” De meeste programmaonderdelen zijn vrijwillig. Bijvoorbeeld ook de sportdag. Toch komen daar zo’n 300 werknemers op af.

Een van de succesfactoren volgens Kim is dat je regelmatig zorgt voor vernieuwing. “Behoeften en aanbod veranderen voortdurend. Voor alle BRAVO-onderdelen (bewegen, roken, alcohol, voeding en ontspanning) is aandacht. Bewegen is en blijft echter het grootste onderdeel bij Caparis in Beweging.”

Gouden tip

De tip die Kim meegeeft aan andere SW-bedrijven: “Huur een professioneel bedrijf in, probeer het niet uitsluitend met eigen professionals. Je moet er continu bovenop zitten, dat is met alle dagelijkse beslommeringen bijna niet te doen voor de werkleiding. Inzet van studenten is een pré. Denk bijvoorbeeld aan bewegingsagogen en beweeg- en leefstijladviseurs: jonge toppers die frisse energie meenemen naar je project.”