Scalabor: de preventiewerknemer als specialist
Bij Scalabor in Arnhem is bij elke divisie een preventiewerknemer aangesteld, vertelt KAM-coördinator Dik de Jong. Van de afdelingen Tuincentrum, Detachering en Arbeidsontwikkeling tot aan de Stafafdeling. Alle preventiewerknemers zitten samen in een team en wisselen informatie uit over hun werkzaamheden. Daarnaast heeft elke preventiewerknemer zijn of haar eigen specialisatie op een van de RI&E-thema’s. Hiervoor krijgen zij opleidingstijd en extra informatie. Verder krijgen ze vier uur per week voor het uitvoeren van hun taken. Op deze manier kunnen de preventiewerknemers hun kennis verdiepen en een eigen expertise ontwikkelen, die ze vervolgens binnen het team kunnen delen.
Rol KAM-coördinator
Als KAM-coördinator coördineert Dik de samenwerking tussen de preventiewerknemers. Hij werkte eerder zelf ook als SW’er en preventiewerknemer. Daarnaast heeft hij de opleiding MVK (middelbare veiligheidskunde) gedaan en is hij als voorzitter van de OR gewend om vanuit een organisatiebrede blik naar veiligheid en preventie te kijken. Deze ervaring maakt het makkelijker te zien welke maatregelen goed werken en wat er nog beter kan in de organisatie op Arbo gebied.
Effect van de nieuwe opzet
Doordat de preventiewerknemers zich specialiseren en van elkaar leren, kunnen zij veel proactiever hun functie uitoefenen en meer de regie nemen. Ook kunnen ze zich richten op een thema dat voor hun divisie belangrijk is. Zo is er binnen sommige divisies meer sprake van psychosociale arbeidsbelasting (PSA). De preventiewerknemers daar hebben PSA als expertisegebied gekozen. Door hun specialisatie krijgen preventiewerknemers meer affiniteit met een onderwerp. Verder is door de nieuwe manier van organiseren het thema arbeidsomstandigheden steeds meer gaan leven binnen de organisatie.
Draagvlak
De nieuwe opzet is eerst besproken met de divisiemanagers. Toen zij overtuigd waren van deze aanpak, is er een risico-inventarisatie uitgevoerd. Breder spelende problemen zijn gezamenlijk aangepakt. Ook de betrokkenheid van de directie bij het onderwerp heeft erg geholpen.
Effect op externe locaties
Bij Scalabor werken ongeveer 2.000 werknemers, van wie een deel op externe locaties zoals een kwekerij of een fietsenfabriek. Binnen die externe bedrijven hebben werknemers een eigen leidinggevende. Maar dat betekent niet dat de nieuwe aanpak geen effect heeft op deze externe locaties. Toen er een nieuw hitteprotocol werd ingevoerd, wilden de leidinggevenden van de externe locaties dat ook daar de temperatuur werd gemeten en de risico’s in kaart werden gebracht. Zo blijkt dat het thema Arbo ook daar leeft.
Rol preventiewerknemer
Het is belangrijk dat preventiewerknemers zelf nadenken over de invulling van hun rol en dat ze daarin van elkaar leren, zegt Dik. ‘Het is geen functie waarbij je alleen kunt reageren op dingen die fout zijn gegaan, maar je moet onveilige situaties kunnen inschatten en voorkomen. De preventiewerknemer kan dit doen door bewustwording te stimuleren op de werkvloer. Door met mensen in gesprek te gaan over arbeidsomstandigheden en veiligheid. Leidinggevenden en divisiemanagers zijn uiteindelijk verantwoordelijk voor de uitvoering van het werk, maar bij alle werknemers is bewustzijn nodig over de veiligheid in dagelijkse werksituaties.’