Terugblik jaarcongres SBCM en Cedris over de kansen in krapte

De krapte in de zorg, circulariteit en techniek biedt volop kansen om mensen aan het werk te helpen die nu nog langs de kant staan. Tot die conclusie kwamen de deelnemers van het jaarcongres van SBCM en Cedris op 20 juni in het congrescentrum 1931 in Den Bosch. Zij bedachten in korte tijd tal van prikkelende ‘out of the box’-oplossingen, waarvan er eentje niet voor niets de veelzeggende titel ‘krapte opgelost’ kreeg. Om ervoor te zorgen dat deze ideeën meer kans krijgen om te slagen, ontvangen de drie beste ideeën een tweedaagse sessie ter waarde van 3.333 euro om onder begeleiding van studio WHY en met aanwezigheid van de betreffende sector de ideeën concreet en kansrijk uit te werken.

“Krapte, krapte, krapte: we horen het overal om ons heen. Analyses zijn er genoeg. Nu is het de hoogste tijd om de mouwen op te stropen”, trapte Cedris-voorzitter Mohamed el Mokaddem het jaarcongres af. Hij daagde de congresdeelnemers uit ‘een beweging’ op gang te brengen en de kansen in te vullen die de krapte op de arbeidsmarkt biedt. “Want er staan nog altijd 125.000 mensen langs de kant die graag aan het werk willen.”

Onbekend maakt onbemind

De oproep van Mokaddem was Chantal Beks van Actiz, de branchevereniging van ouderenzorgorganisaties, uit het hart gegrepen. Zij gaf aan de deelnemers van het congres mee dat het keihard nodig is om ‘nieuwe doelgroepen’ aan te boren die de zorgsector de komende decennia de helpende hand gaan bieden. “Want in 2040 hebben wij een miljoen meer 85-plussers dan nu. Terwijl 130.000 zorgmedewerkers tot die tijd gaan uitstromen. En we hebben nu al 50.000 vacatures open staan.”

Ook in de circulariteit liggen er volop kansen voor wie nu langs de kant staat. Want ook in deze sector is er sprake van een toenemende krapte, betoogde Rachel Heijne, directeur van Branchevereniging Kringloop Nederland (BKN). “We gaan steeds meer recyclen en upcyclen. We ontwikkelen allerlei nieuwe beroepen en ambachten. Maar we hebben geen mensen om die uit te oefenen. We kunnen geen onbenut menselijk kapitaal laten liggen.”

In de technieksector hetzelfde laken een pak, betoogde Erna Luijendijk van Techniek Nederland: “In 2050 moet Europa energieneutraal zijn. We moeten vol aan de bak met de energietransitie. Maar hoe komen we in contact met nieuwe doelgroepen? Want: onbekend maakt onbemind. En: wij weten niet waar we moeten beginnen; we zien door de bomen vaak het bos niet.”

Challenges

Deelnemers aan het congres splitsten zich op in drie groepen en gingen via design thinking per sector aan de slag met een challenge. Hoe kunnen we met iedereen die een ondersteuningsbehoefte heeft om aan het werk te komen en te blijven daadwerkelijk duurzaam en waardevol bijdragen aan de ouderenzorg? Hoe kunnen we (jonge) mensen met een ondersteuningsbehoefte een aantrekkelijk ontwikkelpad bieden in de circulaire economie? En hoe kunnen we werkgevers in de techniek en nieuwe doelgroepen op een laagdrempelige manier in contact brengen en houden?

Krapte opgelost

Dat leidde binnen een tijdsbestek van twee uur tot een explosie van creatieve voorstellen. Zoals het voorstel ‘Krapte opgelost’; een idee om werkgevers in de techniek via een uitgebreide multimediale publiekscampagne te enthousiasmeren om maatschappelijk verantwoord te groeien, met behulp van mensen die nu nog langs de kant staan. Met sociaal ontwikkelbedrijven als ‘one-stop-shop in de regio’s’ om hen daarbij op alle denkbare fronten te ondersteunen. En met urgentie, SROI en MVO als belangrijke ‘koopmotieven’. De prikkelende, positieve belofte dat op die manier de krapte in de techniek kan worden opgelost, werd beloond met een tweedaagse sessie ter waarde van 3.330 euro, bedoeld om dit idee verder te ontwikkelen.

Talentenhub

Zo’n cheque was er ook voor ‘De talentenhub, hup talenten’, een plan met als doel om de wereld van circulariteit aantrekkelijker te maken onder jongeren. Want nu heeft deze sector vaak een suf en stoffig imago, aldus de bedenkers van deze aanpak. Een proeftuin waar belangstellenden diverse werksoorten kunnen uitproberen moet laten zien hoe nieuwe werknemers zich in de sector kunnen ontwikkelen. Vlogs, TikToks en verhalen van ervaringsdeskundigen moeten de aanpak een extra slinger geven.

Badgelor

De derde en laatste plek voor de tweedaagse sessie was voor het idee ‘Badgelor’. Dit is het idee om via batches en checklists mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie laagdrempelig te simuleren om zich op onderdelen te ontwikkelen tot zorgmedewerker. Heeft iemand meerdere badges verzameld? Dan kunnen deze worden omgezet in een praktijkverklaring, zo zien de bedenkers van dit concept voor zich. Het resultaat: trotse deelnemers én extra hulp voor de zorgsector.

Inspirerend, leuk en leerzaam

De komende maanden geven de bedenkers van de drie winnende plannen hun voorstellen een vervolg. Aan enthousiasme zal het in elk geval niet liggen. ‘Inspirerend’, ‘leuk’ en ‘leerzaam’, waren woorden die deelnemers na afloop van het congres veelvuldig lieten horen. Of zoals een deelnemer het uitdrukte: “Heel tof om een middag lang in een zaal te zitten met gedreven mensen, die begrijpen hoe we krapte kunnen ombuigen tot kansen!”

Daarmee lijkt de beweging die Cedris-voorzitter Mokaddem in zijn voorwoord wenste al ingezet. Nu is het alleen nog een kwestie van doen!